Οίνος ευφραίνει καρδίαν

E-mail Εκτύπωση PDF

Οίνος ευφραίνει καρδίανΟ οίνος: θεμέλιο του διατροφικού συστήματος των αρχαίων Ελλήνων και συνεπώς του αρχαιοελληνικού πολιτισμού. Μαζί με τα άλλα δύο «ιερά» προϊόντα, το ψωμί και το λάδι, συγκροτεί το τρίπτυχο της πολιτιστικής ταυτότητας των Ελλήνων, με το οποίο συμβολίζεται η υπέρβαση της βαρβαρότητας και η εγκαθίδρυση πολιτισμού.

Για τους αρχαίους Έλληνες, ο οίνος είναι ιερός, και η υπερφυσική και μαγική λειτουργία του κορυφώνεται στη μέθη. Αυτή ενδυναμώνει, αυτή ανακουφίζει, αυτή απομακρύνει, αυτή απελευθερώνει, αυτή καταλύει δεσμά, κοινωνικές συμβάσεις και δυσάρεστες πραγματικότητες.

Το σχετικό πρότυπο υπάρχει ανάγλυφο. Είναι το αρχαιοελληνικό συμπόσιο, αυτός ο πρωτοφανής και ανεπανάληπτος θεσμός της αρχαίας κοινωνίας, στον οποίο οι Έλληνες συναιρώντας τα ασυναίρετα, περιέλαβαν την ευσέβεια προς τους θεούς, τη διασκέδαση, την αταξία, τη συζήτηση και την εκπαίδευση των πολιτών.

Για τους αρχαίους Έλληνες, ο οίνος θα είναι πάντοτε το λαϊκό και κοινόχρηστο ποτό που συνδέεται με τη θρησκευτικότητα, και το οποίο επιτελεί μια υψηλή κοινωνική λειτουργία.

Το κρασί διατηρούσε και εξακολουθεί να διατηρεί άρρηκτη σχέση με την κουλτούρα του Έλληνα παρότι μέσα στο διάβα των χρόνων έχουν επέλθει σαφείς διαφοροποιήσεις στον τρόπο χρήσης του. Χαρακτηριστικό αυτής της βαθιάς σχέσης είναι και η σαφής προσπάθεια που έκανε η ορθόδοξη θρησκεία, από τα πρώτα ακόμη χρόνια της στον ελλαδικό χώρο, να εντάξει στο θρησκευτικό τελετουργικό της, αλλά και στην εικονογραφία της το κρασί ως κύριο σημεία αναφοράς του τυπικού της.

Το κρασί όμως, εκτός από αγωγός ευφορίας, μπορεί να είναι και κάτι άλλο, εξ’ ίσου σημαντικό: ένα τεχνούργημα, με μεγάλες αλλά κρυμμένες αρετές, που υπόσχεται στους πότες στιγμές μεγάλης αισθητικής απόλαυσης. Στην περίπτωση αυτή το κρασί αποτελεί μία μυσταγωγία στην οποία ο μύστης – πότης αναζητά, εντρυφώντας σε μία ατελείωτη γκάμα εκλεπτυσμένων κρασιών, τα λεπτεπίλεπτα εκείνα χαρακτηριστικά που επιμελώς κρύβονται κάτω από κάθε ξεχωριστή ετικέτα. Πρόκειται για μία ιεροτελεστία που απαιτεί μυημένους και καλά εκπαιδευμένους πότες που μέσα από τις πλούσιες διαβαθμίσεις των γεύσεων μπορούν να διακρίνουν και να κρατήσουν εκείνες που προσιδιάζουν στις δικές τους απαιτήσεις και γευστικές ιδιαιτερότητές τους καθώς και στις επιμέρους διατροφικές τους συμπεριφορές.

Τότε τα πράγματα αλλάζουν. Ανακύπτει πρόβλημα παιδείας – οινικής παιδείας – η οποία δεν αποκτάται, παρά μόνον αν ο φέρελπις πότης υποβάλλει τον εαυτό του σε μια πειθαρχημένη μαθητεί.

Διότι κακά τα ψέματα: μόλις απομακρυνθούμε από το δικό μας κρασί, το «κρασάκι μας», που το φτιάχνουμε με τα δικά μας χέρια, επενδύοντας σ’ αυτό ό,τι ξέρουμε και (συνήθως) ό,τι δεν ξέρουμε, ή ακόμη από τα δύο τρία εμφιαλωμένα κρασιά που τα «μάθαμε» και που «μας πάνε», ε, τότε, ανοίγονται μπροστά μας ένας απέραντος κόσμος και μία απειρία ξένων γλωσσών. Η εξερεύνησή του, είναι και δρόμος προς τη μύηση.

Η μύηση στο κρασί είναι και η μεγάλη πρόκληση. Πρόκληση που ίσως φαντάζει στους περισσότερους σαν μια ιδιαίτερα δύσκολη δοκιμασία. Όμως αυτή ακριβώς είναι η ομορφιά της μύησης γενικότερα. Η ανακάλυψη του κρασιού ανοίγει νέες γευστικές διαδρομές, καλλιεργεί νέες ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες εμπειρίες, ανοίγει καινούργιους ορίζοντες.

Πίνουμε και μαθαίνουμε: να ξεχωρίζουμε τα σωστά φτιαγμένα κρασιά από τα ελαττωματικά, να ανακαλύπτουμε αρώματα και γεύσεις, να διακρίνουμε υφές, ποιότητες και χαρακτήρες και να κατανομάζουμε , να συνδέουμε τα κρασιά με τη γεωγραφία, να σεβόμαστε το κρασί και να τιμούμε την οινοποσία, να συλλαμβάνουμε τις διαβαθμίσεις και τις κορυφώσεις, να συγκρίνουμε, να αξιολογούμε.


(το μεγαλύτερο μέρος που παραπάνω υλικό αντλήθηκε από τον «Δειπνοσοφιστή», εκδόσεις ΙΚΑΡΟΣ, του Χρήστου Ζουράρι)

You are here Οίνος Οίνος εφραίνει καρδίαν